شهرک سینمایی مجموعه ای است جامع و کامل از تمام امکانات و تجهیزات حرفه ای مورد نیاز برای یک پروژه ی فیلم سازی.
دراین شهرک ها اغلب می توان صفر تا صد یک پروژه ( از پیش تولید تا پس از تولید ) را انجام داد، اما در نهایت هدف اصلی در ساخت چنین شهرک هایی ارتقای تجهیزات و امکانات تولیدی فیلم سازی و پیشبرد صنعت سینماست.
چرا شهرک های سینمایی در دنیایی امروز اهمیت دارند؟
سینما سرگرمی است اما ورای این سرگرمی ،سینما صنعت است.این صنعت زمینه را برای اشتغال زایی و گردش اقتصادی قابل توجهی در سطح جامعه فراهم می کند.شهرک سینمایی در واقع کارخانه ی تولید فیلم است ومحصولات متنوعی را به جامعه عرضه می کند.
آنچه در دنیای امروز سینما را بیش از پیش مطرح کرده است بعد عظیم تبلیغاتی است که این رسانه دارد.
قدرت تاثیرگذاری و نفوذ پرده ی نقره ای در سبک زندگی جوامع در دنیای امروز را نمی توان نادیده گرفت. قرارگیری سه فاکتور مهم صنعت،سرگرمی و تبلیغات در کنار هم سینما را به پدیده ای جذاب برای سرمایه گزاری در همه جای دنیا تبدیل کرده است.
بخش بزرگی از این سرمایه گزاری در قالب شهرک های سینمایی متمرکزند که به مثابه یک کارخانه، کلیه فرایند تولید یک محصول را در خود دارد در حقیقت هم روند فیلم سازی را سهولت می بخشد و هم تنوع و کیفیت تولیدات را ارتقا می دهد.
شهرک های سینمایی چگونه باعث پیشرفت سینما می شوند؟
در شهرک های سینمایی هر آنچه بیش از پیش اهمیت دارد سینماست.ایجاد بستری مناسب برای تولید که فیلم ساز را مجاب کند بهترین و ایده آل ترین و بهینه ترین مکان برای ساخت فیلم اینجاست.
شهرک های سینمایی در ایران
چرا تمایل به ساخت فیلم در شهرک های سینمایی افزایش یافته است؟
در ایران در حال حاضر ،کلانشهر تهران بزرگترین، مهمترین و تقریبا تنها مرکز فیلم سازی در مدیوم سینما محسوب می شود(سریال های تلویزیونی و تله فیلم ها در بسیاری از مراکز استان ها تولید می شود) .
اما با وجود این تمرکز و تعدد تولیدات سینمایی و تلویزیونی ، دو شهرک سینمایی موجود در تهران با امکانات فعلی جوابگوی نیاز فیلمسازان نیستند.
دو دهه قبل فیلمسازان صرفا برای ساخت فیلم های تاریخی و یا صحنه های نبرد به شهرک های سینمایی می رفتند . اما در سال های اخیرو همزمان با از بین رفتن بخشی از بافت های شهری ، ازدحام و شلوغی در بخش هایی که به عنوان لوکیشن فیلمبرداری انتخاب می شوند و یا وجود مسایل امنیتی، حفاظتی و یا میراثی ،بسیاری از لوکیشن های شهری دیگر فضایی مناسب برای فیلمبرداری نیستند و بسیاری از فیلمسازان ترجیح می دهند بخش های بیشتری از فیلم های خود را در استودیو های مجهز فیلمبرداری کنند.
از سوی دیگر هزینه های مربوط به تهیه لوکیشن وساخت دکور و تهیه ی اکسسوار و دیگر مسائل مربوط به یک فیلم سینمایی تقریبا 50-60%کل هزینه ی ساخت یک پروژه ی سینمایی است و می توان با متمرکز کردن بخش بزرگی از ساخت فیلم در یک مجموعه ی مجهز در بخش هایی از تولید صرفه جویی کرد.
در نهایت شهرک های سینمایی بعنوان مجموعه هایی منسجم و مجهز پروسه ی تولیدات سینمایی ، تلویزیونی و .... تسهیل و تسریع کرده اند و رقابت بر سر کیفیت محصولات سینمایی در دنیای امروز را بالا برده اند.
اولویت های طراحی در شهرک های سینمایی ، سینما یا توریست؟
بخش اعظم تمرکز و سودآوری شهرک های سینمایی امروز دنیا بر روی تولید و ساخت فیلم های سینمایی، مجموعه های تلویزیونی و سریال هاست از این رو بحث توریست و بعد سرگرمی این مجموعه ها جز فعالیت های جانبی محسوب می شود .
جذابیت شهرکهای سینمایی برای توریست ها از جایی آغاز می شود که فیلم یا سریالی مورد اقبال عمومی قرار می گیرد و محبوب می شود پس آن پشت صحنه ی فیلم به تدریج مورد توجه مخاطبان قرار خواهد گرفت .
در واقع یک پروژه ی سینمایی با خروجی مطلوب در صورت داشتن لوکیشن های خاص ، می تواند پس از اکران به یک مجموعه ی جذاب برای بازدیدکنندگان تبدیل شود.به طور مثال می توان به مجموعه های چون هری پاتر و یا سریال بازی تاج و تخت اشاره کرد. نمونه ی ایرانی آن در شهرک سینمایی غزالی و شهرک دفاع مقدس لوکیشن های سریال هزاردستان و سریال حضرت یوسف است.
دامنه ی فعالیت شهرک های سینمایی
دامنه ی فعالیت شهرک های سینمایی می تواند بسیار گسترده باشد. این فعالیت ها از ارائه خدمات به پروژه های سینمایی و فیلم وسریال های تلویزیونی و اینترنتی تا برنامه های زنده ی تلویزیونی ،تیزرهای تبلیغاتی و برگزاری کنسرت و ایونت های مختلف را در بر می گیرد.
امکانات شهرک سینمایی
استیج های فیلمبرداری
شهرک های سینمایی اغلب دارای تعداد متعددی استیج هستند این استیج ها در ابعاد مختلف و دارای تجهیزات و امکانات مورد نیاز پروژه های فیلم سازی می باشند.از جمله استیج هایی که در تمام شهرک های سینمایی وجود دارند ، استیج کروماکی( پرده سبز) و استودیوی واتر تانک ( مخزن آب)هستند.
امکانات و شرایط استیج ها
اغلب شهرک های سینمایی بزرگ دنیا دارای چندین استیج در ابعاد مختلف می باشند
مساحت استیج ها بین 500-7000مترمربع متغییر است
استیج ها اغلب Sound Proof و مجهز به سیستم اعلام و اطفا حریق و همچنین سیستم تهویه و روشنایی هوشمند و بدون صدا هستند.
شبکه ی فلزی یکپارچه ای در ارتفاع های مختلف برای امکان نورپردازی متنوع و دسترسی به حداکثر ارتفاع مفید قابل استفاده در فضای داخلی آن ها وجود دارد.
بازشوهایی در سقف- برای دسترسی به سقف- و در کف( Trapdoor )- برای دسترسی به زیر زمین- برای ایجاد امکان های مختلف در ساخت و ساز ونورپردازی و یا قرارگیری دوربین هستند.
در همه ی این استیج ها فضاهایی به اتاق های گریم ، لباس و استراحت اختصاص داده شده است.
استیج ها دارای درب های بسیار بزرگی هستند که اصطلاحا به آنها Elephant Door گفته می شود.
BACKLOTS یا لوکیشن های ساخته شده در خارج از استیج
BACKLOTS های معاصر
این Backlotها دکورهای شهری در مقیاس دو یا چند خیابان و یا تقاطع هستند در اغلب آنها می توان دوره های متاخر از چندین شهر مختلف که به لحاظ ساختارشهری و یا معماری شباهت های نزدیکی بهم دارند را فیلمبرداری کرد.به طور مثال در شهرک سینمایی بابلزبرگ آلمان می توان قرن بیستم شهرهایی چون نیویورک،لندن ، برلین و پاریس را دید.به این Backlotها اصطلاحا Metropolitan Backlot اطلاق می شود.در این دکورها اغلب جدار بیرونی اجرا می شود و تمام جزییات مورد توجه قرار می گیرد.
جداره ها مدولار طراحی می شوند ومی توان بنا به نیازتغییراتی در آنها ایجاد کرد.
در طراحی این بخش سیرکولاسیون مجموعه بسیار اهمیت دارد استفاده از کنج ها و تقاطع ها مسیرهای متنوعی با چشم اندازهای مختلف ایجاد خواهد کرد.
BACKLOT های تاریخی
یکی دیگر از Backlotهایی که عموما بسیار مورد توجه قرار می گیرند مربوط به دکورهای تاریخی و قدیمی هستند. عموما در این دکورها بخشی از بناهای مهم کاملا ساخته می شوند،فضاهای عمومی چون میدان ها و بازارها از بخش های قابل توجه در این دکورها هستند. در شهرک دفاع مقدس دکورهای مصر،پالمیرا، کنعان و فدان از جمله دکور های تاریخی هستند.
بخش های خدماتی شهرک های سینمایی
شهرک های سینمایی در کنار Stage هاوBacklotها دارای ورک شاپ ها ، آفیس ها ، کارگاه ها و انبارهایی هستند که خدمات و نیازهای یک گروه فیلمسازی را تامین می کنند.
کارگاه ها ، ورکشاپ ها و انبارها
کارگاهها و فضاهای کاربه منظور ساخت و سازهای مورد نیازپروژه عبارتند از ، نجاری ، آهنگری ،قالبگیری و بنایی ،رنگ و پتینه، کارگاه تعمیرات و ...... مجهز به امکانات و تجهیزات مختلف. (کارگاه های مختلف استودیو بابلز)
انبارهای مختلف برای نگهداری اکسسواربا طبقه بندی دوره های تاریخی و نیز براساس نوع کابری آنها بطور مثال انبار مبلمان ، انبار اکسسوار کوچک و انبار تزیینات و ....
کارگاه خیاطی،طراحی لباس و انبار لباس وپارچه با طبقه بندی دوره های تاریخی
کارگاه های ساخت دکور
آفیس
به منظور تمرکز گروه فیلم سازی دریک مجموعه ، در شهرک های سنمایی قسمت هایی پیش بینی شده است که با هزینه های پایین به گروه هایی فیلمسازی اجاره داده می شود.گروه فیلم سازی طی فرایند پیش تولید تا پس ازتولید دراین فضا مستقر می شوند و مراحل فنی پروژه ها همزمان با فیلمبرداری قابل انجام و بررسی خواهد بود.
نویسنده: غزال صالحی